عضو اتاق بازرگانی تهران معتقد است: لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم به نحوی است که اقشار متوسط و کمتربرخوردار جامعه حمایت خواهند شد و بر مالیاتستانی از اقشار پردرآمد متمرکز خواهیم شد که به نفع کشور و مردم است. حمایت از تولید و اصلاح معافیتهای مالیاتی به نفع تولید نیز محور بعدی حمایتی این تغییرات مالیاتی است که موجب توسعه تولید و رشد اقتصادی خواهد شد.
معاون پارلمانی رئیسجمهور در آبان ماه اعلام کرد که از ابتدای استقرار دولت سیزدهم اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم به عنوان شاکله نظام مالیاتی کشور در دستور کار دولت قرار گرفته است. تعداد زیادی از افراد جامعه بر این باورند نظام مالیاتی فعلی کشور ناعادلانه است و به همین ترتیب، میتوان گفت ادراک عدالت مالیاتی در کشور ما وضعیت مناسبی ندارد.
یکی از چالشهای قانون فعلی مالیاتهای مستقیم، عدمرعایت عدالت عمودی و افقی در آن است، به نحوی که اولاً افراد با درآمد بیشتر الزاماً مالیات بیشتری پرداخت نمیکنند، ثانیاً افراد با درآمدهای یکسان، الزاماً مالیاتهای یکسانی پرداخت نمیکنند. لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم در تاریخ ۲۷آبان۱۴۰۲، برای طی تشریفات قانونی به مجلس شورای اسلامی ارسال شد و در صورتی که مورد تأیید کمیسیونهای مربوط و شورای نگهبان قرار گیرد، تبدیل به قانون میشود.
از مهمترین اصلاحات مورد نظر دولت در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم میتوان به تغییر روش مالیاتستانی از نظام منبعمحور به مالیات مجموع درآمد، همسوسازی ابزار مالیات با سیاستهای جمعیتی، ساماندهی معافیتها و مشوقهای مالیاتی از جمله پذیرش هزینههای معیشتی به عنوان هزینههای قابل کسر از درآمد، حرکت از سمت نظام مالیاتی ممیزمحور به سمت نظام مالیاتی هوشمند دادهمحور، کاهش بار مالیات بر تولید و ایجاد ارتباط مؤثر و سازنده میان نظام مالیاتی کشور و نظام حمایتی دولت و پیادهسازی وضع مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی اشاره کرد.
محمدرضا نجفیمنش، عضو اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با «جوان» در خصوص اصلاح مالیاتهای مستقیم و اینکه به اخذ مالیات از درآمد افراد بپردازیم، تصریح کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا این کار انجام میشود و درآمد افراد مشمول مالیات میشود. این روش کارایی خود را در دیگر کشورها نشان داده است و میتواند در کشور ما نیز عملیاتی شود.
وی ادامه داد: در روش مالیات بر درآمد باید دقت کنیم که مالیات بر تورم نداشته باشیم. به طور مثال، فردی یک خودرو خریده که بعد از گذشت یک سال قیمتش بالا رفته است، به این قیمت افزایش یافته نباید مالیات اعمال شود، زیرا قیمت بر اثر تورم بالا رفته است.
عضو اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: متأسفانه بخش زیادی از اقتصاد کشور مالیات پرداخت نمیکند. بخشی از فعالیتها مشمول معافیت مالیاتی هستند و برخی فرار مالیاتی دارند. میتوانیم از طریق اعمال مالیات بر درآمد به این موارد تمرکز بیشتری داشته باشیم و بر کسانی که درآمدهای بالا دارند، متمرکز شویم.
نجفیمنش در خصوص پیشنهاد دولت مبنی بر در نظر گرفتن هزینههای معیشتی برای مالیاتستانی به این معنا که پس از کسر هزینههای معاش از درآمد افراد اقدام به مالیاتستانی کنیم، تصریح کرد: این موضوع در کشورهای دنیا مرسوم است. هر فرد باید از حداقلهایی برای زندگی برخوردار باشد. این روش مناسبی است که ابتدا هزینههای معیشتی اعم از هزینههای غیرجبرانی درمان، هزینه مسکن و تحصیل را از درآمد افراد کسر کنیم و به سود خالص مالیات ببندیم. وی ادامه داد: اعمال مالیات بر سود خالص افراد به نفع مشاغل خرد و کسانی است که درآمد ثابت دارند و حقوقبگیر هستند، چرا که با کسر هزینههای معیشتی از درآمد افراد، عملاً آنها معاف از مالیات میشوند، زیرا چیزی باقی نمیماند که مشمول مالیات شود.
عضو اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: موضوع مهم این است که در تعیین هزینههای معیار، باید میزان واقعی تورم را در نظر بگیریم و حد معاش معیار پایین نباشد.
نجفیمنش گفت: باید به سمتی حرکت کنیم که به مالیاتستانی از افرادی که درآمدهای بالا و مکفی دارند، حرکت کنیم. در نظر گرفتن سازوکارهایی در راستای معافیت صاحبان مشاغل خرد و حقوقبگیران اقدام مناسبی است. عضو اتاق بازرگانی تهران در پایان تأکید کرد: لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم به نحوی است که اقشار متوسط و ضعیف جامعه حمایت خواهند شد و بر مالیاتستانی از اقشار پردرآمد متمرکز خواهیم شد که به نفع کشور و مردم است. حمایت از تولید و اصلاح معافیتهای مالیاتی به نفع تولید نیز محور بعدی حمایتی این تغییرات مالیاتی است که موجب توسعه تولید و رشد اقتصادی خواهد شد.